Автомашинани ёмғирда қандай бошқариш керак?

Мамлакатимиз қиши ёғин-сочинларга бой. Ёмғирнинг асосий хавфи – у йўлни сирпанчиққа айлантиради ва кўринишни камайтиради. Бунда нохуш вазиятга тушиб қолиш хавфи ошади.

Ташқарини кўряпсизми?

Ёмғир томчилари ва машинанинг ғилдираклари сачратган сув машина олдида кўринишни қийинлаштиради. Шунинг учун энг аввало тезликни пасайтирамиз ва оралиқ масофани камайтирамиз. Айрим машиналар фарасининг яқин чироғи ҳамиша ёниб туради. Аммо ғилдираклардан сачраган сув жуда кўплигидан олдиндаги машинанинг чироғини кўриш қийинлашса, унда орқадаги туманга қарши чироқларни ёқишингиз керак. Лекин ҳаракатланиш шароити яхшиланиши билан орқа туманга қарши чироқни ўчиришни эсдан чиқарманг. Аммо олдинги туманга қарши фараларни ёқишни тавсия қилмаймиз. Чироқларнинг ойнасига сув текканида ёрилиши мумкин.

Агар жала жуда кучли бўлиб, ойна тозалагич ишлаб улгурмаса ва кўриш масофаси 20 метрдан кам бўлса, яхшиси, тезликни камайтириб, ҳалокат сигнализациясини ёққан маъқул. Ёки йўлнинг четига чиқиб, бир оз тўхтаб турган яхшироқ. Ойнани иситиш ҳам ундаги томчиларни камайтиради. Бу ҳаракатланиш вақтида полосадан полосага ўтишда ёрдам беради.

Нам ҳавода автомашинанинг ичида ойналар терлаши мумкин. Агар кондиционер бўлса, ишлатсангиз - муаммо ҳал. Кондиционернинг ҳаво оқимини ойналарга қаратиб қўйиш керак. Иқлим назорати бор машиналарда терлаган ойнани тез қуритиш учун махсус кнопка бўлади. Кондиционер бўлмаса, ойналарни латта билан қўлда артиш ёки терлашга қарши махсус восита қўллаш керак.

Силлиқ шинада ҳаётингиз сирпаниб кетиши мумкин

Ҳатто қуруқ йўлда ҳам асфалтнинг устида чанг, лой, майда ахлатлар ҳамда техник суюқликларнинг қолдиғи учрайди. Эсда тутинг: ёмғир бошланиши билан буларнинг ҳаммаси ҳўлланади ва йўл сирпанчиққа айланади. Шунинг учун жуда ҳушёр бўлинг, ҳатто йўл қуруқдек туюлса ҳам туйқусдан манёвр қилманг, олдиндан тезликни пасайтириб олинг. Бу йўллар кечаги эмас.

Бордию, йўл ҳўл бўлса, кўлмаклар шинанинг сирпанишини ошириши мумкин (айниқса, нақши кетган бўлса). Чунки бу шина сувни йўлдан сиқиб чиқаришга улгурмайди. Катта тезликда кўлмакка кириб қолсангиз, машинани бошқара олмай қолишингиз мумкин. Бу аквалойиҳалаш эффекти дейилади. Агар шу вазиятга тушсангиз, рулни тез бурманг. Шина сирпаниши йўқолиши билан, машина бир томонга силтаниб сув тўлқини юзага келиши мумкин. Кўлмакка тушганингизда газни тепкисини оҳиста қўйиб юборинг ва керакли йўналишга секин бурилинг. Кўлмакларнинг тагида чуқурликлар ва баъзида канализация ўраси бўлиши мумкин. Афсуски, бу хунук ҳолат пойтахтнинг баъзи йўлларида ҳам учрайди. Шунинг учун кўлмакни кўришингиз билан уни айланиб ўтишга ёки иккита ғилдиракни орасидан ўтказиб юборишга ҳаракат қилинг. Баъзида катта шаҳарда ва катта йўлларда автомашиналарнинг изи сувга тўлиб қолади. Бу ҳолатда яхшиси бир томонга сал силжиб ўтган маъқул.

Эсингизда тутинг, ҳаракат вақтида сув бошқаришни жуда қийинлаштиради. Ундан ташқари ёмғир вақтида трамвай ва темир йўллар ҳам сирпанчиққа айланади.

Ҳўл йўлнинг хатарлари

Чуқур кўлмаклар ва аквалойиҳалаштиришдан ташқари сизнинг автомобилингиз двигателини ҳўллаб ишдан чиқариши мумкин. Ҳаваскор ҳайдовчилар кўлмакда тўлқин кўтариб, гидрозарба олиши ҳеч гапмас. Сув машинанинг киритиш тизими орқали цилиндрларга кириб олади ва цилиндрни ишдан чиқариши мумкин. Чунки у сиқилмайди.

Ўтувчанлиги юқори автомобиллар, юк машиналари ва автобусларнинг ҳавтотортар тешиклари баландлиги сабабли кўлмакларда бемалол юриши мумкин, лекин улардан сачраган сув енгил машиналарга зарар етказади. Бунда, биринчидан, дераза ойнасини сув қоплаб олиб, ҳеч нарсани кўринмай қолади, иккинчидан, кутилмаганда ҳайдовчини қўрқитиб юбориши мумкин.

Ҳўл йўлда шошилмасдан ҳаракат қилиш, тезликни пасайтириш ва ойна тозалагичларни жадал ишлатиш керак. Шунақа ҳолатга ҳамиша тайёр туриш керак.

Кўпинча кучли жала ва момақалдироқлар шамоли билан келади. Шунинг учун машинани диққат-эътибор билан ҳайдаш керак – йўлга дарахт ё симёғоч ағдарилиши, йўл белгилари йиқилиши мумкин. Йўл четида бошқа енгилроқ нарсаларни ҳам хатардан холи деб бўлмайди. Албатта, ҳамма нарсадан қочиб қутулишнинг иложи йўқ. Лекин эҳтиёткорлик йўл-транспорт ҳодисаси хавфини камайтиради.

Шосседа юраётганда тормоз колодкаларини қуритиб олиш учун баъзида тормоз босиб туринг, чунки ҳўл колодка тормозни ишдан чиқариши мумкин.

Қисқа йўриқнома

1. Тезликни пасайтириш ва оралиқ масофани узайтириш ёмғирда юришнинг асосий қоидаси, чунки ҳўл асфалтда тормоз йўли узунроқ бўлади. Яна олдинда кетаётган машиналар сачратган сув машинангизни деразасига тушмайди.
2. Ҳеч қачон тўсатдан манёвр қилманг. Тўхтаганда ҳам, юраётганда ҳам тезликни асталик билан ўзгартиринг.
3. Шиналарни эскиргани эсингиздан чиқмасин. Протекторнинг ейилиб кетган тишлари аквалойиҳалаштиришга сабаб бўлади. Силлиқ покришкалар ёмғир вақтида йўл транспорт ҳодисасига олиб келади.
4. Ойна тозалагич чўткаларини доим соз ҳолда сақланг. Улар қиммат эмас. Лекин чўткалар ойна тозалагич яхши ишласа, катта фойда беради. Айниқса, қоронғида машина ойналарига сачраган сув қаршидан келаётган машиналарни чироғи тушганда ҳеч нарсани кўринмайдиган қилиб қўяди.
5. Атрофдагиларни ўйланг, уларга зарар берманг. Туманга қарши чироқларни, айниқса, орқадагисини ўчиришни эсдан чиқарманг.
6. Иложи борича кўлмакдан юрманг.
7. Ойналарни ёмғирга қарши махсус воситалар билан артиб туринг.

Албатта, қору ёмғирда юриш фақатгина ташвишнинг ўзи эмас. Тасаввур қилинг: тун қўйнида ялтираган асфальт узра машинада оҳиста сузиб кетмоқдасиз, дераза ойналаридан ёмғир томчилари қуйилмоқда. Ёки атрофни буркаган оқлик аро қорни кузатган алфозда иссиқ салонда рулни бурмоқдасиз. Мана буни романтика деса бўлади.