Минилган машинани текшириш йўллари

Автомобиль харид қилиш бозордан картошка сотиб олиш эмас. Картошка ёмон чиқса, ташлаб юборасиз — қутуласиз. Аммо автомобилни ташлаб юборолмайсиз. Шунинг учун бошиданоқ харидга жиддий ёндашиш керак. Албатта, тажрибали таниш ва қариндош-уруғларнинг борлиги яхши (расмга қаранг). Аммо ўз кўзингиз билан кўриб ва текшириб олишга нима етсин? Қуйида иккинчи қўл машина олишдан аввал текширишга оид маслаҳатларимизни баҳам кўрамиз.

Аввало, интернетдаги савдо майдончаларидан автомобиль қидириб кўриш керак, қачонки машина бозорига чиқиш имкони бўлмаганда. Эълон жойлаштирилган санага диққат қилинг: айрим сайтларда сотувга қўйилган автомобиль ойлаб туради. Бунинг сабаби – машина нархи баланд ёки ошкор камчилиги борлигидадир.

Машинанинг расмини кўргач, келтирилган рақамга қўнғироқ қилинг ва мақтаган машиналарини миридан сиригача суриштиринг.

1. Қўнғироққа жавоб берувчи техник паспорт эгаси ёки ишонч қоғоз соҳиби бўлиши мумкин. Агар “доверенностим бор” деса, қачондан бери машина уники саналади, олибсотарми-йўқми –аниқлаштиринг. Агар олибсотар бўлса, одатда, 2-3 ой муддатни айтади.
2. Агар машина 1-2 одамнинг қўлидан ўтган бўлса, хавотирга ўрин йўқ. Бордию 3 йил ичида беш қўлни кўрган бўлса, ўйлаб кўринг – олиб хато қилмаяпсизми?
3. Машина думалаганми, бўялганми ва ҳоказо саволларга тутинг.

Агар сотувчи машинасининг хизмат дафтарини юритса ҳамда ўтказилган техник хизматлар ва таъмирлар қайдини кўрсатса, бу сиз учун катта ютуқ, чунки шунчаки гап эмас, ҳужжат сўзламоқда.

Аммо шундай ҳолатлар бўладики, сезги аъзоларимиз фаоллигини оширишга тўғри келади.

Кузовга ташхис қўйиш

Аввало кузов ишлари энг қиммат туришини билган ҳолда кенг кўламли ташхис бошлаймиз. Кузовни текширишга панжа орасидан қараш ярамайди, оддийгина косметик таъмирга учиб қолманг.

“Мошина урилмаган, бўялмаган”, деган ишонтирувларга учманг. Бунақа автомобиль саноқли. Албатта, машина дегани уриб-нетиб олиниши, бўялиши мумкин. Бу қўрқинчли эмас. Энг муҳими капотнинг остида шпатлёвка изи, ямалган жойлар ва бўёқ томчилари бўлмасин. Бу автомобиль жиддий ЙТҲга учраганини, кузов лонжерони (рамасининг ёндори) тешилганининг далилидир. Агар шунақасига учраб қолсангиз, яхшиси, савдони тўхтатинг.

Бундан ташқари, кузовнинг ташқи элементларини текширинг. Бунинг учун машина сирти тоза бўлиши керак. Ташхис давомида деталлар оралиғига, рангига, темир қисмларида коррозия йўқлигига эътибор қилинг. Кўпинча, дренаж тирқишлари, ғилдирак аркасининг ҳошияси, бўсаға занглаб қолади.

Лак-бўёқ қопламасининг бир хиллигини синчиклаб текширинг. Бўёқ қатламининг қалинлигини ўлчаш учун махсус асбобдан фойдаланинг. Агар у бўлмаса, оддий магнит сизга ёрдам беради. Уни кузовнинг ҳар хил жойларига қўйинг – бўёқ қалин суртилган жойда магнит яхши ёпишмайди, юпқа жойда эса аксинча.

Салонни текшириш

Биратўла интерьерни ҳам текшириш эсдан чиқмасин. Салон тоза ва саришта бўлмоғи лозим. Назардан четдаги баъзи жойлари чангланган бўлса, зарари йўқ, Аммо тепкининг қопламасидан то руль асосигача ёғ тушса ялагудек артилган бўлса, шубҳаланишга арзийди. Бунинг ҳам ўзига хос нюанслари бор. Масалан, Skoda автомобилларининг рули тез едирилиб кетади ва 120 минг кмдаёқ тўзийди. Машиналарнинг хусусиятларини автомобилчилар форумлари ва мутахассислардан сўраб аввалдан билиб олиш керак.

Салон элементларининг созлигини текшириб кўриш зарар қилмайди. Ойна тозалагич, иситкич, ўриндиқлар ростлагичи, ойна кўтаргич, иқлим назоратчиси, кондиционер каби ускуна ва жиҳозларни текширинг.

Осма, руль бошқаруви ва тормоз текшируви

Ҳар қанақа ҳолда ҳам вақти келиб юриш қисми деталларини алмаштирасиз. Харид вақтида сарф-харажатингизни минималлаштиришга интилинг. Дейлик, машинани автоуста ўрасига ҳайдаб бориб остини текширишнинг иложи йўқ. У ҳолда машинани теп-текис йўлда ҳайдаб, товушига диққат қилинг. Албатта, мусиқа ўчиқ бўлсин.

Шиналар назарингиздан четда қолмасин. Барчасининг нақши бир хилми-йўқми? Агар бир тарафдагиси иккинчи тарафдагисидан кўпроқ едирилган бўлса, юриш тарзида ўзгариш аниқ сезилади. Эртага чиқимдор бўласиз.

Руль чамбараги текис йўлда бир томонга оғмаслиги, бурилганда эса асл ҳолатига қайтиши керак. Бундан ташқари, турли тезликда кучайтиргич (агар бўлса) чамбаракка кучланишни ўзгартиради.

Ўнқир-чўнқирлардан юрганда осмаси товуш чиқармаслигига диққат қилинг. Амортизатор ва устунчалари ғижирламаслиги лозим. Колодкалар чийилламасин ва ғийқилламасин. Ҳаракатланиш вақтида руль титрамаслиги керак. ABS ва бошқа электрон тизимларни яхшилаб текширмоқ лозим.

Узатмалар қутиси ташхиси

Механик узатмалар қутисини текшириш осонроқ. Турли тезликларга осон уланиши лозим. Автоматик узатмалар қутисининг техник жиҳозланганлиги текширилади.

Двигатель ташхиси

Бу машинанинг энг муҳим қисмидир. Двигателни синчиклаб кўздан кечиринг. Кўпинча, моторни ювиб харидорга кўрсатишади. Бунда оққан мойлар билинмайди, аммо эгаси тозаликни севадиган киши бўлиши ҳам эҳтимол. Агар двигатель чанг босган бўлса, демак ҳеч нимани яширишга уринмаган. Митти бочкалардаги техник суюқликлар миқдори ўртача ҳолда — min ва max кўрсаткичлари орасида бўлгани мақбул.

Салт режимда машина текис, ғижирламай, қаттиқ товуш чиқармай ишлаши керак. Эгасидан мой, филтр, свеча, тасмаларни алмаштириш муддати ҳақида сўранг, аммо унинг сўзларига ишонишни тавсия этмаймиз. Сотиб олишингиз биланоқ тасмаларини алмаштиринг. Газ тепкиси босилиши билан рисоладагидек машина тебранмасдан текис тезланиш олиши керак.

Юқоридаги маслаҳатларимиз асосида машинани юзаки текшириб олишингиз мумкин. Бироқ техник жиҳозланганлик, автоматик қути, компрессия каби элементларини профессионаллар билан текширишингизни тавсия этамиз. Профессионал текширув харажати унча баланд эмас, муҳими хариддан кейин камчилик чиқмасин.