Қуш каби елган хот-хэтч спорткарлар

Қуш каби елган хот-хэтч спорткарлар

Двигателининг қудрати Иккинчи жаҳон уруши қирувчи самолётлариникига тенг бўлган, инновацион карбопластик ва титан кузовли ҳақиқий спорткар кўплаб пойга ишқибозларининг орзуси. Тўғри, спорткарнинг нархи, унга эгалик қилиш чиқимлари ва суғуртасига манаман деган бойвачча ҳам бардош бериши қийин. Аммо унда сайр қилиш учун бор-йўғини берадиганлар топилишига ишонаверинг. Айниқса, ёшлар минилган Lamborghini ёки Porscheни ҳам харид қилади. Автомобилларнинг хот-хэтч деб номланган тури ишлаб чиқара бошланишига айнан шу иштиёқ туртки берган.

Хот-хэтч ўзи қандай автомобиль? Хот-хэтч компакт ва субкомпакт синфдаги серияли машиналарнинг кучайтирилган спортча версиясидир. Бошқача айтганда, салкам спорткар.

Ихчам автомобилнинг спортча тури 60-йилларда пайдо бўлди. Урушдан кейинги иқтисодий юксалиш аҳолининг харид қобилиятини оширди. Аҳоли ўз эҳтиёжига яраша ўрта синф автомобилларини сотиб олиш билан кифояланмади. Ёшлар ўзини катта йўлда учқур пойгачидек ҳис этиши учун янгича турдаги машиналарга эҳтиёж сезилди.

Хот-хэтчларнинг биринчи авлоди 1964 йилдан 1970 йилгача ишлаб чиқарилган Renault R8 Gordini саналади. Деярли бари мовий рангга бўялган “тўрткўз” автомобиль 89 ва 100 от кучига эга қилиб чиқарилди. У соатига 170 км тезликда ҳаракатлана оларди. Уни бошловчи автопойгачилар сотиб олиши ҳақида ҳазилнамо гап-сўзлар тарқаган.

Renault R8 Gordini

Спорт-компактлар орасида 80-йилларда Volkswagen Golf GTI, Peugeot 205 GTI ва Renault 5 Alpine русумлари ҳақиқий шов-шув кўтарди. Турбодамлаш технологияси такомиллаштирилиши натижасида кичик ҳажмли двигателларнинг ҳам қуввати ошди. Шу йилларда Renault компанияси тезкор 5 Turbo модификациясини тақдим қилди. У дастлаб ралли автомобили бўлиб, сўнг умумфойдаланиш йўлларида юра бошлади.

Peugeot 205 GTI

Уч эшикли хэтчбекнинг кузови кескин тусда, эшикларининг орқасида ҳавотортарлар жойлашган. Бу дизайн муаллифи Lamborghini Miura ижодкори Марчелло Гандини бўлади. 1,4 литрли Cléon-Fonte мотори турбодамлаш технологияси ёрдамида 158 от кучига эришади. 3,6 метрли хэтчбек 200 км/соат тезликда ҳаракатланади. Энг зўр R5 Maxi Turbo версиясининг қуввати 350 от кучига тенг.

Немис русуми ҳам Renault хот-хэтчидан кам муваффақиятга эришмади. Дастлабки Golf GTIни “Фолксваген” 1975 йилда Франкфурт автосалонида намойиш қилганидаёқ омманинг диққатини тортди. Немислар ўз удумига содиқ қолди – машина энг аввало амалий жиҳатдан фойдали бўлсин. Golf GTI ихчам ва спортча қиёфада яратилган. Машинанинг 1,6 ва 1,8 литрли двигатели юз тезликка 9 сонияда чиқарди, энг юқори тезлиги эса соатига 180 км.

Volkswagen Golf GTI

Кўплар Golf GTIни ҳақиқий хот-хэтчларнинг биринчиси, деб ҳисоблайди. Аммо 1971 йилдаёқ Италиянинг Autobianchi фирмаси миллионлаб нусхада чиқарилган Fiat 128нинг қисқартирилган базасида A112 Abarth спортча модификациясини тақдим қилганди.

Йиллар ўтди. XXI асрда ҳам ихчам спорткарларга талаб сусаймади. Камига премиум синф автомобисозлари ҳам бу сегментга эътибор қаратди ҳамда мижозларга BMW M1, Audi A3 люкс компактларини таклиф этишни бошлади.

Бу анъанадан японлар ҳам ортда қолмади. Ўтган йили “Ниссан”чилар Sentra Nismo компакт седанини намойиш қилди. Седаннинг турбо двигатели 200 от кучига эгадир. Яна бир тезкор япон русуми Honda Civic Si эса 230 от кучига эга.

Вақт етиб спортча электромобиль ва гибрид ишлаб чиқариш анъанаси пайдо бўлди. 2015 йилда Golf GTE Sport икки ўринли концепти кўрсатилди, унинг кузови карбонпластикдан, двигатели 299 от кучига эга. Машинанинг энг юқори тезлиги 280 км/соат. 4,3 сониядаёқ юз тезликка чиқади.

Икки йилдан бери серияли Audi A3 Sportback e-tron спортча ихчам автомобили АҚШ ва Европада сотилмоқда.

Audi A3 Sportback e-tron

Энг охирги Женева автомаросимида “Рено” беш эшикли хэтчбек асосида тайёрланган Renault Zoe e-sport тўла электрли концептини намойиш этди. Дарвоқе, тилга олинган хэтчбек икки йилдан бери Европанинг энг машҳур электромобили мавқеидадир. Иккита электромотор 462 от кучига эга бўлиб, юз тезликка эришиши учун 3,2 сония кифоя. Бу натижага, ҳаттоки, ҳақиқий спорткарлар ҳавас қилади.

Аммо хот-хэтч туридаги автомобилларни бизнинг йўлларда учратиш маҳол. Бизникилар “Нексия”ни учириб ҳайдашдан завқ олади.

news.rambler.ru асосида тайёрланди

Carzone.uz сайтининг видеолари: Youtube'даги каналимизда!

Бакир Назаров

Carzone.Uz сайтининг фаол муаллифларидан. Автомобилни ҳашамат эмас, ҳаракатланиш воситаси деб билади. Йўлдаги шиори: "Юзда юрма, юзга кир"